Từ tháng 1/2014, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã hoàn thành dự thảo 3 Nghị định thi hành Luật Đất đai 2013 và đưa ra lấy ý kiến rộng rãi trong mọi tầng lớp nhân dân trong cả nước. Đó là Nghị định quy định phương pháp định giá đất, khung giá đất, bảng giá đất, giá đất cụ thể và tư vấn xác định giá đất; Nghị định quy định chi tiết thi hành một số Điều của Luật Đất đai về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; Nghị định quy định chi tiết thi hành một số Điều của Luật Đất đai.
Theo nhận xét của ông Phạm Văn Thành, Chủ tịch Liên minh Đất đai: Trong 10 năm thực thi Luật Đất đai 2003, có thể thấy tình trạng Nghị định luôn bị sửa đổi, bổ sung thường xuyên làm cho khối lượng văn bản tăng lên ngày càng nhiều, gây khó khăn cho nhận thức và áp dụng pháp luật. Luật Đất đai 2013 ra đời cùng với việc soạn thảo một loạt các Nghị định hướng dẫn, sẽ là cơ hội tốt để khắc phục tình trạng này. Việc xây dựng các Nghị định cần được chuẩn bị kỹ lưỡng với tầm nhìn xa. Hơn nữa, các Nghị định cần bảo đảm tính chi tiết, hợp lý, khả thi để hạn chế tình trạng các địa phương phải đưa ra các quy trình quản lý đất đai riêng, thiếu thống nhất.
Do đó, các Nghị định có ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc đưa ra những hướng dẫn rõ ràng, nhằm đảm bảo việc thi hành Luật Đất đai thống nhất ở các địa phương. Chính vì vậy, sau khi đóng góp tích cực cho Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), Liên minh Đất đai tiếp tục tiến hành nghiên cứu bổ sung để đóng góp cho dự thảo các Nghị định. Trong nghiên cứu lần này, Liên minh Đất đai phối hợp với Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) thực hiện khảo sát thực địa và tổng hợp ý kiến từ các địa phương như TP.Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, qua đó tiếp tục đóng góp ý kiến để hoàn chỉnh các Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai 2013.
Theo đó về quy định công bố, công khai trong quản lý và sử dụng đất đai, các ý kiến tại Hội thảo cho rằng đối với chuyên ngành quản lý đất đai cần bổ sung thêm các quy định cụ thể yêu cầu công khai, minh bạch trong giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, gia hạn sử dụng đất và quá trình Nhà nước quyết định giá đất. Một nguyện vọng rất lớn của nhân dân là được tham gia vào các quyết định của Nhà nước về đất đai và quản lý đất đai.
Cụ thể là đề nghị Ban soạn thảo các Nghị định xem xét sửa đổi khoản 1 và bổ sung nội dung mới (giữ nguyên khoản 2) Điều 15 Dự thảo Nghị định quy định chi tiết thi hành một số Điều của Luật Đất đai theo hướng: Các tài liệu về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp quốc gia được công khai trên trang điện tử của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Các tài liệu quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh được công khai trên trang thông tin điện tử của UBND cấp tỉnh...
Tương tự với quy định về việc lấy ý kiến về kế hoạch, quy hoạch sử dụng đất, Dự thảo Nghị định cũng cần đưa ra các tài liệu được lấy ý kiến, phương thức, thời hạn không những để tạo thuận lợi cho người dân, mà còn tăng tính minh bạch, hiệu quả của công tác này trên thực tiễn.
Khi thực hiện cơ chế Nhà nước thu hồi đất theo quy hoạch, sau khi đã ban hành thông báo thu hồi đất, Chủ tịch UBND cấp tỉnh trực tiếp tổ chức đối thoại, hoặc ủy quyền cho Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường hay Chủ tịch UBND cấp huyện tổ chức đối thoại với những người bị thu hồi đất.
Riêng về hỗ trợ ổn định đời sống và sản xuất khi Nhà nước thu hồi đất, Liên minh Đất đai đề xuất sửa đổi theo hướng: Mức hỗ trợ phải ổn định được đời sống và sản xuất đối với hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất bằng mức thu nhập bình quân tháng, tính trong thời gian 3 năm trước khi bị thu hồi đất. Trường hợp hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất có nguồn thu nhập mới nhưng chưa bằng mức thu nhập trước khi bị thu hồi đất, thì mức hỗ trợ là phần đền bù thêm cho thu nhập mới, để bằng mức thu nhập bình quân trước khi bị thu hồi đất.