Thứ trưởng Nguyễn Mạnh Hiển phát biểu tại Hội thảo
Theo báo cáo của Cục Kiểm soát Quản lý và Sử dụng Đất đai - Tổng cục Quản lý Đất đai, hoạt động thống kê, kiểm kê đất đai, kiểm tra, thanh tra việc chấp hành phát luật đất đai trong thời gian qua là đúng quy trình quản lý, tổ chức thi hành Luật Đất đai có hiệu quả rất tích cực, góp phần quan trọng vào việc hoàn thiện hệ thống pháp luật đất đai và giúp cho pháp luật đất đai đi vào thực tiễn cuộc sống. Toàn ngành quản lý đất đai đã tổ chức hàng chục đợt thống kê đất đai định kỳ hàng năm và 5 đợt kiểm kê đất đai định kỳ 5 năm một lần phục vụ yêu cầu theo dõi, đánh giá thực trạng sử dụng đất, tình hình thực hiện quản lý Nhà nước về đất đai của từng địa phương và đã đề xuất nhiều biện pháp tăng cường quản lý đất đai, hiệu quả sử dụng đất. Bên cạnh đó, Bộ TN&MT còn tổ chức nhiều đợt thống kê, kiểm kê đất theo chuyên đề để đánh giá sâu về tình hình quản lý, sử dụng đất đai đối với một số nhóm đối tượng quản lý, sử dụng đất…
Quang cảnh Hội thảo
Tuy nhiên, báo cáo tổng kết 10 năm thi hành Luật Đất đai 2003, đánh giá Luật Đất đai và các văn bản hướng dẫn thi hành luật mặc dù là một hệ thống quy phạm khá hoàn chỉnh, đồng bộ và hiện đại, phù hợp với cơ chế thị trường xã hội chủ nghĩa và tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; đã có những tác động mạnh mẽ và góp phần rất quan trọng vào sự phát triển kinh tế, ổn định chính trị xã hội trong 10 năm qua, song việc thi hành Luật Đất đai năm 2003 còn nhiều hạn chế, bất cập, thể hiện qua việc thực hiện các nội dung quản lý nhà nước về đất đai ở các cấp, các địa phương vẫn còn chậm, chưa đầy đủ, chưa đúng quy định, hiệu quả đạt được chưa cao. Cụ thể, trong quy hoạch sử dụng đất còn chậm, chưa đồng bộ, chất lượng chưa cao, còn lỏng lẽo; thủ tục hành chính về đất đai vẫn còn phức tạp, thiếu minh bạch, thời gian giải quyết còn kéo dài; việc giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, công nhận quyền sử dụng đất ở nhiều nơi thực hiện không đúng quy định; tình trạng khiếu nại, tố cáo, tranh chấp về đất đai còn diễn biến phức tạp, nhất là trong việc thu hồi đất, bồi thường khi thực hiện các dự án đầu tư; việc sử dụng đất ở nhiều nơi, nhiều trường hợp còn lãnh phí, kém hiệu quả, nguồn lực về đất đai chưa được phát huy, tiền thu từ đất còn thấp; thị trường bất động sản trong đó có quyền sử dụng đất còn bộc lộ những yếu kém, không ổn định, phát triển thiếu lành mạnh, giao dịch ngầm rất phổ biến chưa được ngăn chặn; việc chấp hành pháp luật đất đai của người sử dụng đất còn chưa nghiêm, tình trạng vi phạm pháp luật về đất đai trong quá trình sử dụng còn nhiều...
Qua trao đổi, thảo luận đa số các đại biểu đều cho rằng, để công tác quản lý về đất đai hiệu quả hơn, trong thời gian tới cần tập trung hoàn thành công tác đăng ký đất đai và tài sản gắn liền với đất, đảm bảo tất cả các thửa đất phải có hồ sơ, lý lịch để quản lý; tăng cường thu thập thông tin để quản lý, giảm thiểu hoặc xã hội hóa việc đầu tư vào đo đạc lập bản đồ địa chính; tập trung đầu tư cho công tác xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai và tài sản gấn liền với đất trên cơ sở hiện có, dữ liệu lập mới và cơ sở hạ tầng kỹ thuật. Tổ chức tích hợp cơ sở dữ liệu theo mô hình tập trung cấp tỉnh, thành phố đảm bảo việc liên thông giữa các cấp, phát triển hệ thống thông tin đất đai đa mục tiêu; triển khai hệ thống theo dõi, đánh giá việc quản lý, sử dụng đất; hoàn thiện khung pháp lý, tăng cường khai thác thông tin đất đai và hoàn thiện chất lượng cung cấp dịch vụ về quản lý đất đai; thực hiện cải cách hành chính trong lĩnh vực đất đai; kiện toàn tổ chức ngành quản lý đất đai theo hướng quản lý thống nhất, đủ năng lực thực hiện các hoạt động quản lý Nhà nước và các dịch vụ công về đất đai; nâng cao năng lực của nguồn quản lý và vận hành hệ thống cơ sở dữ liệu thông qua việc đào tạo lại đội ngũ cán bộ để đảm bảo các tác nghiệp kỹ thuật về quản lý thường xuyên, cập nhật, chỉnh lý liên tục; tuyên truyền phổ biến, nâng cao nhận thức cộng đồng về lợi ích đăng ký quyền sử dụng đất, đăng ký biến động đất đai và sử dụng dịch vụ thông tin đất đai…